21. Grzawa, kościół św. Jana Chrzciciela

Zbudowany zapewne na początku XVI w.; w okresie od 1580 do 1651 pozostawał w rękach protestantów; w 1628 r. kościół w Grzawie był (wraz z kościołem w Miedźnej) wizytowany przez pszczyńskiego dziekana protestanckjego, ks. Johannesa Hoffmanna. Fragment protokołu przezeń napisanego cytujemy poniżej*. W 1651 r. kościół został odzyskany przez katolików; przebudowany w roku 1690; zrębowy, wieża szkieletowa; z zewnątrz dobrze widoczne kłody dębowe, na których ułożona jest podwalina ścian kościoła; prezbiterium zamknięte ścianą prostą; zakrystia tej samej długości, co prezbiterium; nawa prostokątna zbliżona do kwadratu; wewnątrz stropy płaskie; kościół od zewnątrz otoczony sobotami otwartyrni wokół nawy i prezbiteriurn, lecz zamkniętymi wokół wieży.
Ołtarz główny – 4 ćw. XVII w. Odnowiony w roku 1870 przez Karola Stankiewicza, malarza i pozłotnika z Kęt; 2 ołtarze boczne barokowe (XVII w.); organy barokowe (XVII w.); ławki i ława kolatorska barokowe.
Obrazy: Głowa Jana Chrzciciela (1747) malowana na blasze; Ścięcie Jana Chrzciciela (XVIII w.); Chrystus Ukrzyżowany (XVIII w.); Matka Boska Częstochowska (ludowy); stacje Męki Pańskiej (1841) sygnowane Eliasz Lipek; barokowo-ludowy feretron z obrazem św. Józefa z Dzieciątkiem; na deskach pod chórem organowym malowidło ludowe.

* protestanokie protokoły wizytacyjne spisywane były w języku niemieckjrn bez względu na narodowość parafian. Wspomniany fragment odnoszący się do kościołów w Grzawie i Miedźnej brzmi w tłumaczeniu następująco:

“W Miedźnej (“Mezdna”) i Grzawie (…) są dwa dobrze zbudowane kościoly, są też zachowane w dobryrn stanie, chociaż nie mają szczególnych dochodów, W każdym kościele są 3 dzwony. Nabożeństwo jest stale odprawiane przez dwie niedziele w Miedźnej a w trzecią w Grzawie”

 

 

Kościół w Grzawie, ok. 1989 r.

Ten sam kościół w czerwcu 2008 r.

Od strony wejścia na cmentarz

Wejście główne

Dachy kościoła

Pokrycie wieży, ścian i dachów

Szczegół połączenia wieży z nawą

Dachy i soboty kościoła

Pod sobotami

Szczegół posadowienia ścian zrębowych na dębowych przyciesiach zwanych “peckami”

Ten sam szczegół w zbliżeniu

Krucyfiks na ścianie kościoła

Kościół w swej okazałości

Dzwonnica

Motyw synogarlicy karmiącej młode własną krwią – malowidło stropu pod chórem organowym

 

Kościół w Grzawie, współczesna grafika autorstwa Romana Długosza

Leave a Reply