Kościoły drewniane – Wyjaśnienie ważniejszych pojęć występujących w tekstach

Konstrukcja zrębowa: konstrukcja, w której ściany wznoszone są z bierwion (belek) układanych jedno na drugim i łączonych w narożnikach węgłami, to znaczy skrzyżowaniami zapobiegającymi rozsunięciu się belek.

Konstrukcja sumikowo-łątkowa: konstrukcja, w której ściany wznoszone są z pionowych słupów (łątek) posiadających wyżłobienia, w które wpuszcza się poziome belki zwane sumikami.

Konstrukcja szkieletowa (fachwerkowa): konstrukcja, w której ściany wznoszone są w formie szkieletu z pionowych, poziomych i ukośnych elementów. Wolne przestrzenie pomiądzy tymi elementami wypełnia się gliną, cegłami lub oszalowaniem z desek. Odmianą konstrukcji szkieletowej jest spotykana w wieżach drewnianych konstrukcja słupowa.

Konstrukcja przysłupowa: konstrukcja polegająca na odciążeniu ścian (najczęściej zrębowych) przez ustawione przed nimi słupy, na których opiera się wyższa kondygnacja, ściana szczytowa lub dach.

Dach ślęgowy: dach dwuspadowy, w którym pokrycie (głównie deski) spoczywa na poziomych elementach belkowych (ślęgach) ułożonych równolegle do siebie w pewnej odległości i wspartych końcami na szczytowych, trójkątnych ścianach budynku. Konstrukcja ta wywodzi się ze zrębowej konstrukcji ścian.

Dach płatwiowy: dach, którego nośnymi (konstrukcyjnymi) elementami są poziome belki zwane płatwiami, spoczywające – tak jak ślęgi w dachach ślęgowych – na mocnej podstawie w postaci ścian poprzecznych.

Dach krokwiowy: dach, w którym elementami konstrukcyjnymi są pochyłe belki zwane krokwiami. W celu wzmocnienia konstrukcji wprowadzano niejednokrotnie usztywnienie w postaci jętek, storczyków, płatwi, stolców i zastrzałów (p. rysunek).

Faseta: zaokrąglenie łączące sufit ze ścianą (p. rysunek).

Leave a Reply